Albumina (ALB)
O badaniu
Albumina jest głównym białkiem surowicy syntetyzowanym w wątrobie. Pełni funkcję transportową dla wielu substancji, zarówno pochodzących z organizmu (jony metali, kwasy tłuszczowe, bilirubina, hormony), jak i spoza niego (leki, trucizny). Odpowiada też za utrzymanie prawidłowego ciśnienia osmotycznego krwi, a co za tym idzie zapewnia stałą objętości krwi krążącej w naczyniach. Zapobiega też wahaniom pH (odczynu krwi), dzięki swojej zdolności wiązania zarówno cząsteczek kwasowych, jak i zasadowych.
Albumina rozpada się po około 20 dniach. Rozkład do aminokwasów następuje w przewodzie pokarmowym, nerkach, wątrobie i innych tkankach.
Czas ten jest skrócony w warunkach znacznego obciążenia organizmu i zwiększonego rozpadu białek. Poziom albumin zwykle spada w odpowiedzi na ostre procesy zakaźne i zapalne.
Albumina jest też dobrym wskaźnikiem stanu odżywienia organizmu, szczególnie u osób starszych z różnymi chorobami przewlekłymi. Jej oznaczenie może okazać się przydatne, gdy pacjent zdradza oznaki niedożywienia czy wyniszczenia.
Kiedy stężenie albuminy w osoczu lub surowicy spada poniżej 20 g / l, zwykle pojawiają się obrzęki. Sytuacja taka ma miejsce głównie w chorobach nerek (utrata białka w zespole nerczycowym) lub wątroby (zmniejszona synteza białka przez marskość).
Syntetyczne roztwory albumin można podawać dożylnie w stanach ostrych, by uzupełnić objętość osocza, nie zalecane jest jednak ich stosowanie w leczeniu przewlekłym bez uprzedniego wyeliminowania przyczyny utraty białka.
Poziom albuminy oznaczać można też w moczu oraz płynie mózgowo-rdzeniowym.
Cel badania
Badanie albuminy jest szeroko wykorzystywane w diagnostyce medycznej, szczególnie chorób narządów wewnętrznych i identyfikowaniu przyczyny obrzęków.
Wskazania do badania:
- ocena stanu odżywienia;
- zespoły obrzękowe;
- choroba nerek związana z białkomoczem (utrata białka w moczu);
- marskość wątroby;
- choroby zapalne jelit;
- inne choroby przewlekłe.
Powinien wykonać badanie każdy pacjent uskarżający się na objawy choroby wątroby:
- żółtaczka
- swędzenie
- ból brzucha
- utrata apetytu, masy ciała
- zmiana koloru moczu, stolca
- obrzęki
Każdy pacjent zdradzający objawy choroby nerek:
- częstsze oddawanie moczu, szczególnie w nocy
- pieczenie i bolesność w trakcie oddawania moczu
- bóle w okolicy lędźwiowej
- zmiana koloru i zapachu moczu
- nudności
- obrzęki
Szczególnie duże znaczenie ma wykonanie testu u osób leżących, przewlekle chorych, w ciężkim stanie ogólnym (odwodnionych, wyniszczonych, niedożywionych).
Zapalne choroby przewodu pokarmowego lub zespoły złego wchłaniania również wymagają regularnych kontroli poziomu białka w organizmie.
Oznaczenie stężenia albuminy wchodzi w skład innych badań, takich jak proteinogram (oznaczenie wszystkich poziomów białek w organizmie) lub profil wątrobowy (razem z oceną aktywności aminotransferaz, LDH, stężenia bilirubiny, diagnostyki w kierunku wirusowych zapaleń wątroby).