Badanie przesiewowe przeciwciał przeciwko antygenom jądrowym (ANA)
O badaniu
Jednym z rodzajów autoprzeciwciał są przeciwciała przeciwjądrowe (ANA). Są one skierowane przeciwko składnikom jądra komórkowego (m. in. materiałowi genetycznemu w postaci dwuniciowego DNA lub białkom, które utrzymują jego strukturę). ANA są obecne w surowicy krwi pacjentów z wieloma chorobami autoimmunologicznymi lub zapalnymi tkanki łącznej.
Ich oznaczanie ma wysoką czułość, dlatego jest uważane za najdokładniejszy test przesiewowy w kierunku tych schorzeń.
Jedną z chorób w której autoprzeciwciała ANA są wykrywane we krwi nawet u 95% pacjentów, jest toczeń rumieniowaty układowy. Jest to ciężka, przewlekła choroba dotykająca głównie młode kobiety, atakująca w największym stopniu stawy i nerki, w mniejszym skórę, naczynia krwionośne i mózg. Jej leczenie jest wieloletnie i opiera się głównie na podawaniu dużych dawek kortykosteroidów, leków hamujących nadmierną odpowiedź układu odpornościowego i produkcję autoprzeciwciał.
Do innych chorób w których autoprzeciwciała ANA pojawiają się ze zmienną częstością zalicza się: toczeń rumieniowaty indukowany lekami, mieszana choroba tkanki łącznej (MCTD), zespół Sjogrena, postępująca twardzina układowa (PSS), zapalenie wielomięśniowe (PM) i skórno-mięśniowe (DM), autoimmunologiczne zapalenie wątroby (AIH), oraz pierwotne zapalenie dróg żółciowych (PBC).
Badanie jest zazwyczaj zlecane przez lekarzy reumatologów i znajduje zastosowanie w diagnostyce wielu chorób autoimmunologicznych. Wynik testu należy interpretować łącznie z oceną innych wyników badań laboratoryjnych, np. ilością hemoglobiny w krwinkach czerwonych (w celu wykluczenia anemii) czy markerami OB, CRP (informującymi o nasileniu stanu zapalnego w organizmie).
Cel badania
Oznaczenie ANA umożliwia pomiar ilościowy (miana) tych autoprzeciwciał, co może okazać się przydatne w monitorowaniu przebiegu choroby (okresów jej zaostrzeń i remisji), pomaga prognozować jej przebieg oraz skuteczność podjętego leczenia.
