Bilirubina frakcje (całkowita, bezpośrednia, pośrednia)
O badaniu
To badanie służy dla różnicowej diagnozy stanów towarzyszących żółtaczce skóry i twardówki.
Dla oceny stopnia hiperbilirubinemii.
Dla różnicowej diagnozy żółtaczki u noworodków i identyfikacji ryzyka rozwoju encefalopatii bilirubinowej.
Dla diagnozy anemii hemolitycznej.
Dla badania funkcjonalnego stanu wątroby.
Dla diagnozy zaburzeń odpływu żółci.
Dla monitorowania pacjenta przyjmującego leki o hepatotoksycznym i/lub hemolitycznym działaniu.
Dla dynamicznego monitorowania pacjentów z anemią hemolityczną lub patologią wątroby i dróg żółciowych.
Cel badania
To badanie jest zalecane w takich przypadkach:
W przypadku klinicznych objawów patologii wątroby i dróg żółciowych (żółtaczka, ciemnienie moczu, odbarwienie stolca, swędzenie skóry, uczucie ciężkości i ból w prawym podżebrzu).
Podczas badania noworodków z ciężką i utrzymującą się żółtaczką.
W przypadku podejrzenia anemii hemolitycznej.
Podczas badania pacjentów regularnie spożywających alkohol.
Podczas stosowania leków o możliwych działaniach hepatotoksycznym i/lub hemolitycznym.
Podczas zakażenia wirusami zapalenia wątroby.
Przy obecności przewlekłych chorób wątroby (marskość, zapalenie wątroby, zapalenie pęcherzyka żółciowego, kamica żółciowa).
Podczas kompleksowego badania profilaktycznego pacjenta.
Informacje o badaniu
Bilirubina jest żółtym barwnikiem, który jest składnikiem żółci i powstaje w śledzionie i szpiku kostnym podczas rozpadu erytrocytów. Normalnie erytrocyty niszczone są 110-120 dni po opuszczeniu szpiku kostnego.
W tym czasie z martwych komórek uwalniany jest metaloproteinowy hemoglobina, składający się z części zawierającej żelazo - hemu i składnika białkowego - globiny. Żelazo jest oddzielane od hemu, które jest ponownie wykorzystywane jako niezbędny składnik enzymów i innych struktur białkowych, a białka hemowe są przekształcane w bilirubinę.
Bilirubina pośrednia (niezwiązana) dostarczana jest przez krew do wątroby przy pomocy albumin, gdzie dzięki enzymowi glukozydaza łączy się z kwasem glukuronowym i tworzy bilirubinę bezpośrednią (związaną).
Proces przekształcania nierozpuszczalnej w wodzie bilirubiny w rozpuszczalną w wodzie nosi nazwę koniugacji. Powiązana frakcja barwnika praktycznie nie przechodzi do krwi i normalnie jest wydalana z żółcią. Bilirubina w świetle jelit jest metabolizowana przez bakterie jelitowe i wydalana z kałem, nadając mu ciemny kolor.
Bilirubina bezpośrednia jest tak nazwana ze względu na metodę badania laboratoryjnego. Ten rozpuszczalny w wodzie barwnik bezpośrednio oddziałuje z dodanymi do próbki krwi reagentami (reagent diazotowany Ehrlicha). Nierozpuszczalna (pośrednia) bilirubina rozpuszcza się w wodzie, dlatego do jej oznaczenia potrzebne są dodatkowe reagenty.
Normalnie ludzkie ciało produkuje 250-350 mg bilirubiny dziennie. Produkcja powyżej 30-35 μmol/l objawia się żółtaczką skóry i twardówki. Ze względu na mechanizm rozwoju żółtaczki i przewagę frakcji bilirubiny we krwi, rozróżnia się żółtaczkę nadwątrobową (hemolityczną), wątrobową (parenchymalną) lub podwątrobową (mechaniczną, obturacyjną). W przypadku zwiększonego niszczenia erytrocytów (hemolizy) lub zaburzonego wchłaniania barwnika żółciowego przez wątrobę, zawartość bilirubiny wzrasta z powodu frakcji niezwiązanej bez zwiększania poziomu powiązanej frakcji (żółtaczka nadwątroba).
Sytuacja kliniczna ta występuje w niektórych wrodzonych stanach związanych z zaburzeniem koniugacji bilirubiny, na przykład w zespole Gilberta. Przy obecności przeszkody na drodze wypływu żółci do dwunastnicy lub zaburzeń wydzielania żółci, w bezpośredniej bilirubinie we krwi wzrasta, co często jest objawem żółtaczki obturacyjnej (mechanicznej).
Wzrost bilirubiny kosztem frakcji bezpośredniej i pośredniej wskazuje na chorobę wątroby z naruszeniem wychwytywania i uwalniania pigmentów żółciowych.
Zmiany poziomu frakcji bilirubiny we krwi, biorąc pod uwagę obraz kliniczny i żółtaczkę, stosuje się przy dalszym badaniu taktycznym i leczeniu.
