Borrelia (Borrelia burgdorferi), przeciwciała IgM

O badaniu

Borelioza to szeroko rozpowszechniona na całym świecie choroba zakaźna wywoływana przez bakterie z rodzaju Borrelia (najczęściej Borrelię burgdorferi sensu lato) przenoszone przez kleszcze. By doszło do infekcji patogenem, kleszcz po ukąszeniu musi pozostawać na skórze 2-3 dni, jednak (szczególnie jeśli znajdzie się na owłosionej skórze głowy, w zgięciach stawów, pachwinach) łatwo go przeoczyć.

Opisano kilka etapów choroby:

• wczesne stadium zlokalizowane: pojawia się w różnych odstępach czasu od zakażenia i może, ale się musi, objawiać się rumieniem wędrującym z towarzyszącymi objawami grypopodobnymi i miejscowym powiększeniem węzłów chłonnych;
• wczesne stadium rozsiane: występuje w ciągu kilku tygodni do kilku miesięcy po ukąszeniu i obejmuje szereg, często niecharakterystycznych dolegliwości z różnych układów i narządów, dzielących się na główne grupy objawów neurologicznych (neuroborelioza), kardiologicznych lub reumatologicznych (stawów)
• stadium późne rozsiane: występuje u pacjentów z nierozpoznanym zakażeniem lub niewłaściwie leczonych, nawet do kilku lat po infekcji krętkiem, objawia się nieodwracalnymi uszkodzeniami stawów oraz układu nerwowego, które prowadzi nawet do wystąpienia zmian osobowości i drgawek.

Podobieństwo objawów między chorobą z Lyme a innymi, niespokrewnionymi stanami, ich zmienność i różnorodność, stwarzają problemy diagnostyczne, które mogą opóźniać rozpoznanie, w przypadku braku historii ukąszenia przez kleszcza i obecności rumienia. Rzadko, ale zdarza się, że choroba pozostaje bezobjawowa do późnych stadiów.

W związku z tym badania serologiczne (wykrywanie specyficznych przeciwciał we krwi przeciwko krętkowi) jest bardzo ważnym narzędziem w diagnostyce choroby.

Pierwszym etapem diagnostycznym są przesiewowe testy na przeciwciała w klasach IgM i IgG metodą ELISA. W przypadku wyniku dodatniego, drugim etapem jest przeprowadzenie testu potwierdzenia metodą Western Blot.

Cel badania

Oceniając pacjenta pod kątem boreliozy i zlecając badania w jej kierunku, pracownicy służby zdrowia powinni wziąć pod uwagę: historię ukąszenia przez kleszcza, prawdopodobieństwo że był on zakażony bakterią (np. jeśli pochodził z rejonu o jej dużym rozpowszechnieniu), objawy charakterystyczne dla choroby w danym stadium, współistnienie różnych stanów które mogą dawać podobne dolegliwości, wyniki innych badań laboratoryjnych.

Badanie jest zwykle zlecane przez lekarza specjalistę chorób zakaźnych do uzyskania potwierdzenia/wykluczenia choroby, po uzyskaniu dodatniego lub niejednoznacznego wyniku w teście przesiewowym metodą ELISA. Western Blot to rodzaj jakościowego testu immunologicznego, w którym na pasku błony uwidaczniane są przeciwciała swoiste dla poszczególnych antygenów bakterii i jest bardziej czuły i specyficzny niż ELISA.

Test, różnicując obecność przeciwciał w dwóch klasach (IgM i IgG) pomaga ponadto ocenić fazę infekcji (ostra, przebyta) i oszacować czas, który upłynął od zakażenia.