Fosfor w moczu (codzienny mocz)

O badaniu

Fosfor jest jednym z ważniejszych pierwiastków w organizmie. Jest składnikiem strukturalnym komórek, bierze udział w magazynowaniu, przetwarzaniu i uwalnianiu energii. Stanowi ważny składnik kości, wraz z wapniem zapewnia utrzymanie wytrzymałości szkieletu. Fosfor jest również ważny dla utrzymania równowagi wodno-elektrolitowej organizmu.

Fosfor wchłaniany jest w jelitach z pożywienia (mięso, warzywa), wydalany przez nerki z moczem w zależności od zapotrzebowania. Około 90% fosforanów jest resorbowane w kanalikach nerkowych, stąd zaburzenia w ich obrębie mogą skutkować nadmierną utratą fosforanów z moczem.
Poziom fosforu w surowicy i moczu jest regulowany przez szereg hormonów- parathormon (wytwarzany w przytarczycach) oraz pochodną witaminy D3 (metabolizowaną w nerkach), które zwiększają wydalanie fosforanów z moczem. Hormon wzrostu, insulina i kortyzol również przyspieszają jego usuwanie z organizmu.

Zmiany aktywności hormonów oraz nieprawidłowa funkcja nerek, mogą powodować wahania stężenia fosforu zarówno w surowicy krwi, jak i moczu. Oznaczenia ich parametrów w tych płynach ustrojowych mogą stanowić ważną wskazówkę diagnostyczną w ocenie pracy wielu narządów.

Cel badania

Badanie można wykonać w celu diagnostyki szeroko pojętych stanów zaburzeń gospodarki kwasowo-zasadowej, po uprzednim wykryciu zaburzeń w poziomach wapnia czy fosforu we krwi. Ze względu na zależność pomiędzy stężeniami wapnia i fosforu, ich parametry zazwyczaj oznacza się jednocześnie.

Test jest szczególnie użyteczny w ocenie funkcji nerek i weryfikacji przyczyn niskiego stężenia fosforu w krwi (hipofosfatemii). Oznaczenie poziomu fosforu w moczu może pomóc określić, czy hipofosfatemia wynika z utraty fosforanów przez nerki (w chorobach przytarczyc, cewek nerkowych), czy też ma inne przyczyny (np. upośledzenie wchłaniania fosforu w przewodzie pokarmowym).