Glukoza w moczu (pojedyncza porcja), ilościowo

O badaniu

Prawidłowo glukoza nie występuje w moczu. Po tym jak krew ulegnie filtracji w kłębuszku nerkowym, glukoza jest całkowicie resorbowana z powrotem do krwioobiegu w kanaliku nerkowym. Gdy stężenie cukru we krwi wzrośnie powyżej pewnego poziomu (przekroczy tzw. próg nerkowy, który wynosi 180mg glukozy/dl krwi) może dojść do przedostawania się glukozy do moczu (glukozurii).

Taka sytuacja ma miejsce najczęściej w stanach przebiegających ze zwiększonym stężeniem cukru we krwi- głównie cukrzycy, ale też innych zaburzeniach hormonalnych (np. wzroście poziomu adrenaliny lub hormonów tarczycy). Objawem klinicznym glukozurii jest wielomocz (oddawanie zwiększonych ilości moczu, poliuria).

Należy jednak pamiętać, że glukozuria jest odzwierciedleniem średniego stężenia glukozy w czasie tworzenia moczu, a nie w chwili wykonywania oznaczenia w moczu. Istnieje szereg stanów fizjologicznych, w których glukoza w moczu nie powinna niepokoić- np. w ciąży, stresie i przy nadmiernym przyjmowaniu węglowodanów w diecie.

Glukozę w moczu można także wykrywać mimo prawidłowego poziomu glukozy w surowicy krwi w przypadku uszkodzenia nerek tzw. cukrzycy nerkowej. Jest to wrodzony lub nabyty defekt reabsorpcji glukozy w kanalikach nerkowych bliższych, spowodowany zmniejszoną liczą receptorów (typ A) lub zmniejszeniem powinowactwa układu transportowego dla glukozy (typ B). Cukrzycy nerkowej nie towarzyszy poliuria.

Cel badania

Badanie jest wykorzystywane jako narzędzie przesiewowe w diagnostyce stanów przedcukrzycowych i cukrzycy. Służy również do monitorowania poziomu glikemii u pacjentów ze zdiagnozowaną cukrzycą. Gdy glukoza pojawia się w moczu, oznacza to, że kontrola poziomu cukru we krwi chorego jest niewystarczająca i należy zintensyfikować leczenie.

W przypadku wykrycia podwyższonego stężenia glukozy w moczu lekarz może zlecić wykonanie badań dodatkowych- stężenia glukozy we krwi na czczo, doustnego testu obciążenia glukozą, oznaczenie ciał ketonowych w moczu. Inne badania, takie jak badanie autoprzeciwciał przeciwko komórkom trzustki, poziomu insuliny i peptydu C mogą pomóc rozróżnić cukrzycę typu 1 i 2 oraz ocenić funkcję wydzielniczą trzustki.

Dodatkowo, test znajduje zastosowanie w diagnozowaniu nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek, szczególnie uszkodzeniu kanalików (cewek) nerkowych.