Wapń w moczu (codzienny mocz)
O badaniu
Wapń jest pierwiastkiem chemicznym, który w ludzkim organizmie pełni wiele niezwykle ważnych funkcji. Występuje on w dwóch postaciach- wolnej (jako cząsteczka Ca2+) oraz związanej, jako część większych związków chemicznych. W postaci wolnej jest niezwykle ważnym przekaźnikiem – zmiany jego stężeń w określonych miejscach organizmu prowadzą do wyzwolenia powiązanych z tym procesów. Jon ten bierze także udział w skurczu mięśni, przekazywaniu impulsów nerwowych przez neurony, procesach krzepnięcia krwi oraz warunkuje prawidłowe działanie wielu enzymów i hormonów. W postaci związanej tworzy jeden z głównych budulców kości szkieletowych i zębów.
Stężenia wapnia w surowicy zależą od kilku czynników warunkujących- jego ilości wchłanianych z przewodu pokarmowego (czyli pośrednio także od jego zawartości w spożywanych produktach), wydalania wapnia z moczem i kałem oraz odkładania lub pozyskiwania tego pierwiastka z kości. Wszystkie te procesy regulowane są przez określone hormony, które produkowane są przez przytarczyce (małe narządy układu hormonalnego znajdujące się z tyłu tarczycy). Wpływ na poziomy wapnia ma także witamina D3.
Mechanizmy regulacji poziomów wapnia są wieloetapowe i związane ze sobą. Zaburzenia jednego etapu prowadzą do zaburzeń kolejnych, co może skutkować poważnymi niewłaściwościami w stężeniach tego pierwiastka, które mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia i życia pacjenta. W przypadku badania moczu ważne jest też oznaczenie wapnia we krwi, gdyż różnice między tymi dwoma pomiarami dostarczają istotnych informacji na temat funkcji nerek.
Nieprawidłowe stężenia wapnia w moczu mogą wynikać zarówno z zaburzeń kontroli tego pierwiastka na poziomie hormonalnym, jak i z niewłaściwej podaży w diecie, złego wchłaniania, chorób kości, zaburzeń wydzielania go do moczu przez nerki oraz wielu innych chorób, które w swoim przebiegu mają wpływ na poziomy wapnia.
Cel badania
Badanie to zleca się z kilku powodów- zarówno w celu oceny prawidłowości funkcji nerek, monitorowania przebiegu leczenie zaburzeń wydalania jak i w celu ustalenia przyczyny nieprawidłowych poziomów wapnia we krwi. Objawy różnią się w zależności od tego, czy wapnia jest zbyt dużo (hiperkalcemia), czy zbyt mało (hipokalcemia).