Chlor (Cl)
O badaniu
Chlor jest najważniejszym anionem (jonem ujemnie naładowanym) znajdującym się w przestrzeni pozakomórkowej. Dużą zawartość zjonizowanego chloru (chlorków) wykazują komórki okładzinowe błony śluzowej żołądka oraz nabłonka przewodów potowych.
Wraz z sodem w surowicy jest niezbędny do utrzymania równowagi wodno-elektrolitowej organizmu, normalnej ilości wody w ustroju, a co za tym idzie, ciśnienia krwi oraz kwasowości (pH) krwi i płynów ustrojowych.
Całkowite stężenie chloru w organizmie w dużym stopniu zależy od diety. Przyjmowany jest najczęściej w postaci chlorku sodowego (soli kuchennej). 98% chlorków wydala się z moczem. W stanach chorobowych wzrasta jego utrata przez skórę (gorączka, pocenie) oraz przez przewód pokarmowy (biegunka).
Oznaczanie stężenia chlorków jest zwykle częścią badania panelu elektrolitów (soli mineralnych) w surowicy, który obejmuje oznaczanie stężenia sodu, potasu, chloru i wodorowęglanu. Odpowiedni bilans tych elektrolitów jest ważny dla normalnego funkcjonowania mięśni, układu nerwowego i serca.
Cel badania
Badanie poziomu chlorków w surowicy wykazuje odchylenia od jego normalnych wartości, które mogą być charakterystyczne dla różnych chorób.
Najczęściej zaburzenia wiążą się ze zbyt wysoką lub zbyt niską kwasowością krwi.
Test może być również przydatny w monitorowaniu pacjentów z chorobami wpływającymi na zmiany równowagi soli mineralnych w organizmie – nadciśnienie, niewydolność serca, choroby nerek i wątroby.
Wskazane jest, aby nie badać samych chlorków w surowicy, ale uwzględnić go w panelu elektrolitów surowicy (sód, potas, chlorki, wodorowęglany).
Większość osób z zaburzeniami chlorków w surowicy nie podejrzewa ich istnienia, ponieważ objawy nieprawidłowości stężenia chlorków są niecharakterystyczne i prawie niemożliwe do zidentyfikowania:
- łatwa męczliwość;
- słabe mięśnie;
- problemy z oddychaniem;
- częste wymioty;
- długotrwała biegunka;
- nadmierne pragnienie;
- wysokie ciśnienie krwi.
Lekarze zwykle wykrywają nieprawidłowości chlorków w surowicy podczas rutynowych testów elektrolitów w surowicy podczas badań profilaktycznych.
Osoby z przewlekłą chorobą nerek lub wątroby, niewydolnością serca, nadciśnieniem, niewydolnością kory nadnerczy, mukowiscydozą i problemami z jedzeniem powinny przeprowadzać okresowe, regularne badania poziomu chlorków w surowicy.
W przypadku podejrzenia cukrzycy badanie chlorków w surowicy można połączyć z badaniem moczu.
W przypadku uporczywych wymiotów i biegunki można stracić dużo chlorków, co bezwzględnie wymaga oznaczenia jego stężenia.
Przy diagnostyce mukowiscydozy, przydatne okazuje się oznaczanie stężenia chlorków w pocie.
W stanach ostrych, stężenie chlorków jest najmniej ważne spośród wszystkich elektrolitów w surowicy, ale czasami jest niezbędne w celu identyfikacji przyczyn kwasicy metabolicznej (obniżonego pH krwi).