Marker HE4
O badaniu
HE4 to specyficzny związek chemiczny (glikoproteina, pewny rodzaj białka), który używany jest jako marker nowotworowy. Znaczniki (markery) nowotworowe to określone substancje, których wykrycie we krwi lub innym płynie ustrojowym pacjenta może wskazywać na obecność procesu nowotworowego. Białko HE4 jest nowoodkrytym potencjalnym markerem raka jajnika, którego rola w organizmie zdrowego człowieka nie jest jeszcze do końca poznana. Występuje u obojga płci, u mężczyzn prawdopodobnie bierze udział w procesach produkcji plemników. HE4 wykrywany jest w wielu różnych tkankach organizmu, m.in. w jelitach, drogach oddechowych raz jądrach. Jego stężenie wzrasta wraz z wiekiem, wykazano także wyższe poziomy HE4 u osób palących wyroby tytoniowe.
Wzrost ekspresji HE4 jest często stwierdzany w przebiegu nowotworów nabłonkowych jajnika oraz innych nowotworach np. jelita grubego, piersi, nerek czy też płuc. Znaczne poziomy tego białka są także obecne w komórkach raka endometrialnego macicy. Najczęstsze zastosowanie tego wskaźnika jest jednak w przypadkach raków jajnika – HE4 charakteryzuje się tam najwyższą czułością i swoistością diagnostyczną, co oznacza że badanie to jest najbardziej skuteczne w rozpoznawaniu i monitorowaniu przebiegu właśnie tej choroby. Najczęściej badanie to jest wykonywane razem oznaczaniem poziomów innego wskaźnika nowotworowego, CA 125, gdzie różnice między tymi dwoma markerami pozwala z dużym prawdopodobieństwem na ocenę złośliwości trwającego procesu nowotworowego.
Cel badania
Badanie HE4 zazwyczaj jest zlecane jako kolejne badanie diagnostyczne w kierunku oceny rozwoju nowotworów jajnika. Charakteryzuje się ono dużą skutecznością już we wczesnych stadiach rozwoju tego rodzaju nowotworów.
Istotny też jest fakt, że jego poziomy gwałtownie rosną szczególnie w przypadkach zmian złośliwych, co pozwala na różnicowanie z guzami łagodnymi już na poziomie badań krwi, przed wykonaniem biopsji, czyli chirurgicznego pobrania wycinka guza a następnie jego mikroskopowej oceny histopatologicznej. Jak we wszystkich chorobach nowotworowych, wczesne rozpoznanie raka zwiększa szanse pacjentki na wyleczenie. HE4 przydatny jest nie tylko we wstępnej ocenie choroby, ale także w monitorowaniu przebiegu leczenia oraz w wykrywaniu ewentualnych nawrotów choroby po jego zakończeniu.