Profil trzustkowy
O badanii
Profil trzustkowy to pakiet badań diagnostycznych, których wykonanie umożliwia ocenę pracy trzustki oraz ewentualne wczesne wykrycie problemów związanych z jej zaburzeniami.
Trzustka jest organem będącym częścią układu pokarmowego człowieka. Znajduje się po lewej stronie, pod dolnymi żebrami. Pełni kilka istotnych funkcji, które wpływają zarówno na sam proces trawienia pokarmów, jak i na dalszy metabolizm substancji uzyskanych z pożywienia. Wynika to z dwojakiej produkcji trzustki – ponieważ wytwarza ona zarówno enzymy trawienne (jako część tzw. soku trzustkowego, wyprowadzanego do górnego odcinka jelita cienkiego – dwunastnicy), jak i hormony uwalniane do krwiobiegu.
Najważniejszymi hormonami produkowanymi przez trzustkę są insulina i glukagon. Oba te hormony regulują poziomy cukru (glukozy) we krwi, która jest źródłem energii dla wszystkich komórek organizmu. Zaburzenia poziomów tych hormonów prowadzą do rozwoju cukrzycy. Inne nieprawidłowości w funkcjonowaniu trzustki mogą prowadzić do ciężkich powikłań, zarówno nagłych i gwałtownych (w przypadku ostrego zapalenia trzustki – OZT) jak i przewlekłych (w przypadku jej nowotworów lub przewlekłego zapalenia).
Cel badania
Ze względu na kluczowy udział trzustki w procesie przetwarzania pokarmu w energię dostarczaną każdej komórce, niezbędną do ich funkcjonowania, niezwykle ważne jest dbanie o dobre zdrowie tego narządu. Tylko szeroka diagnostyka, badająca jednocześnie wiele różnych substancji i wskaźników obecnych we krwi jest w stanie poprawie określić przyczyny dolegliwości ze strony tego narządu oraz umożliwić wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Badania zawarte w profilu trzustkowym dają pełny pogląd na poziomy enzymów i hormonów związanych z funkcjonowaniem trzustki, a wykrycie ich zaburzeń jest pierwszym krokiem w kierunku wyleczenia trapiących pacjenta dolegliwości.
Badania zawarte w profilu trzustkowym powinny być wykonywane podczas diagnostyki chorób trzustki, gdyż zebrane razem zapewniają o wiele lepsze informacje niż każde z tych badań oceniane pojedynczo. Objawy chorób trzustki nie zawsze są oczywiste. W grupie ryzyka osób narażonych na ich występowanie znajdują się osoby otyłe, spożywające alkohol, z niewyrównanymi poziomami tłuszczów we krwi oraz ze współwystępującą kamicą żółciową.
Objawami chorób trzustki są:
- ból w nadbrzuszu, promieniujący do placów
- nudności i wymioty
- utrata apetytu
- gorączka, dreszcze
- zaburzenia rytmu serca
- tłuste, cuchnące stolce
W przypadku wystąpienia tych objawów nagle należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza i wykonać dodatkowe badania obrazowe, gdyż może to być ostre zapalenie trzustki, które należy jak najszybciej zacząć leczyć.
Poza opisywanymi wyżej objawami mogą występować wszystkie symptomy chorób, które są konsekwencją nieprawidłowego działania trzustki, takich jak np. cukrzyca czy też miażdżyca.