Antygen rakowo-płodowy (CEA)
O badaniu
Antygen rakowo-płodowy (CEA) jest cząsteczką, która podczas rozwoju płodowego jest wytwarzana przez komórki trzustki i przewodu pokarmowego rosnącego zarodka.
Po urodzeniu synteza CEA jest tłumiona, a jego stężenie gwałtownie spada. U zdrowego dorosłego człowieka poziomy tego markera są bardzo niskie. Niewielkie jego ilości są wytwarzane w komórkach jelitowych, trzustkowych i wątrobowych. Rola fizjologiczna CEA nie jest poznana, przypuszcza się, że pełni funkcję ochronną dla nabłonka jelitowego.
Znaczący wzrost poziomu CEA obserwuje się w różnych nowotworach złośliwych: głównie okrężnicy i odbytnicy, rzadziej trzustki, piersi, płuc, szyjki macicy, jajników.
Oznaczanie stężenia CEA w płynie mózgowo-rdzeniowym można wykorzystać też do diagnozowania pierwotnych i przerzutowych nowotworów ośrodkowego układu nerwowego.
Określenie jego ilości w płynie opłucnowym może pomóc w zdiagnozowaniu zapalenia opłucnej spowodowanego, między innymi, rakiem płuc czy piersi.
Cel badania
Przesiewowe badanie poziomu tego markera w celu diagnostyki onkologicznej może jedynie potwierdzić istnienie guza, ale pomoże dokładnie określić jego rodzaju i pochodzenia. Dlatego jego badania nie stosuje się profilaktycznie.
U chorych ze zdiagnozowaną chorobą nowotworową- najczęściej dotyczącą układu pokarmowego, badanie CEA jest przydatne na jej zaawansowanych etapach. Nie obserwuje się jego wzrostu we wczesnych stadiach choroby.