Różyczka, przeciwciała IgM
O badaniu
Różyczka (Rubella virus) jest wirusową chorobą zakaźną, jedną z najczęstszych dziecięcych infekcji wysypkowych. Wirus przenosi się głównie drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z materiałem zakaźnym np. wydzieliną z dróg oddechowych, nosogardła. Infekcja występuje głównie w miesiącach zimowych i wiosennych, a jedynymi znanymi żywicielami wirusa są ludzie. Okres wylęgania wynosi od dwóch do trzech tygodni.
Zakażenie zazwyczaj przebiega bezobjawowo lub z wysypką i objawami grypopodobnymi, jedynym stałym objawem w obrazie klinicznym różyczki jest powiększenie węzłów chłonnych w obrębie głowy i szyi. Często ustępuje samoistnie i nie wymaga leczenia. Szczepienie lub przebycie zakażenia zapewniają odporność na całe życie.
Zakażenie może mieć także charakter wrodzony na skutek przeniknięcia wirusa przez łożysko. Ostra infekcja różyczką w trakcie ciąży (w przypadku braku odporności kobiety) jest szczególnie niebezpieczna dla płodu – w pierwszym trymestrze może powodować poronienie, przedwczesny poród, upośledzenie wzrostu rozwijającego się zarodka. Im wcześniej nastąpi zakażenie, tym większe i poważniejsze potencjalne konsekwencje dla płodu.
W kolejnych trymestrach, infekcja wirusem zazwyczaj nie powoduje utraty ciąży, ale obecność wrodzonego zespołu różyczki, który jest jedną ze składowych zespołu TORCH (grupy zakażeń organizmami, mającymi uszkadzający wpływ na płód). Po narodzinach, infekcja może manifestować się u noworodka szeregiem objawów specyficznych dla całego zespołu (żółtaczka, powiększenie wątroby, gorączka, drgawki, wady serca i mózgu) lub samej różyczki (uszkodzenie słuchu, wzroku).
Testy serologiczne są ważnym narzędziem w diagnostyce i monitorowaniu infekcji różyczką oraz weryfikacji odporności poszczepiennej. Pierwsza odpowiedź na infekcję jest reprezentowana przez specyficzne przeciwciała IgM, które są wykrywane w większości przypadków kilka dni po pojawieniu się wysypki, osiągając maksimum po 2-3 tygodniach od początku. Poziomy IgM zaczynają spadać po 35-70 dniach.
Przeciwciała w klasie IgG pojawiają się zwykle około 1 tygodnia po wytworzeniu przeciwciał IgM i są oznaką zdrowienia; ich poziom szybko wzrasta, osiągając plateau 6–10 tygodni po wystąpieniu choroby, po czym stopniowo spada do niskiego miana, które utrzymuje się przez całe życie.
Cel Badania
Badanie jest zalecane we wskazaniach:
- u kobiet planujących ciążę, w celu weryfikacji konieczności wykonania szczepienia (szczepionka przeciwko różyczce jest przeciwwskazana u kobiet w ciąży oraz tych, które mogą zajść w ciążę w ciągu miesiąca po szczepieniu, zaleca się wykonanie badań przesiewowych przed poczęciem);
- u ciężarnych, w ramach badań przesiewowych w celu określenia stanu odporności matki (badanie często wchodzi w skład panelu w kierunku infekcji TORCH, powodujących wrodzone wady płodu);
- podejrzenie różyczki wrodzonej u noworodka (badanie IgM jest u nich skuteczniejsze w monitorowaniu infekcji, gdyż w przeciwieństwie do IgG, które przechodzą przez łożysko, powstają wyłącznie w organizmie dziecka);
- potwierdzenie infekcji u osoby z jej klinicznymi objawami.
