Badania przesiewowe w kierunku tarczycy “Maksymalnie”

Cel badania

Tarczyca jest jednym z najważniejszych gruczołów dokrewnych w organizmie, który produkuje hormony i kontroluje procesy metaboliczne w organizmie. Za pomocą próbki krwi bada się poziom hormonów tarczycy i przeciwciał przeciwko tkankom tarczycy, co pomaga ocenić funkcjonowanie tarczycy. Badania te pomagają w diagnozowaniu i monitorowaniu leczenia chorób tarczycy. Są one również potrzebne dla osób, które miały usuniętą tarczycę i są na hormonalnej terapii zastępczej

Zaburzenia czynności tarczycy, takie jak niedoczynność (hipotyreosa) lub nadczynność (hipertyreosa), mogą prowadzić do szerokiego zakresu objawów. Bardzo często występują choroby autoimmunologiczne tarczycy, kiedy to w organizmie powstają różnego rodzaju przeciwciała skierowane przeciwko tkankom tarczycy. Bez odpowiednio wczesnej diagnozy i leczenia, choroby te mogą prowadzić do poważnych konsekwencji i pojawienia się nowych zaburzeń w organizmie.

Kompleksowe badanie tarczycy mierzy różne rodzaje hormonów tarczycy i przeciwciał z próbki krwi, między innymi:

● TSH - hormon stymulujący tarczycę. TSH jest produkowany w przysadce mózgowej i reguluje równowagę hormonów tarczycy, w tym T4 i T3, we krwi. Jest to najdokładniejszy wskaźnik aktywności tarczycy. Poziom TSH różni się w zależności od płci i wieku danej osoby. Ponadto, diety niskokaloryczne i okres ciąży również wpływają na wskaźnik.

● T4 - wolna tyroksyna. Jest to główny hormon produkowany w tarczycy. Tyroksyna stanowi około 90% całkowitej ilości hormonów wydzielanych przez tarczycę. Jeśli tarczyca nie jest w stanie wyprodukować wymaganej ilości tyroksyny lub nie wytwarza wystarczającej ilości hormonu stymulującego tarczycę, pojawiają się objawy niedoczynności tarczycy. Jeśli poziom T4 jest wyższy od normy, zwiększają się procesy metaboliczne w organizmie i produkcja energii w komórkach, co prowadzi do nadczynności tarczycy, która charakteryzuje się kołataniem serca, niepokojem, utratą wagi, zaburzeniami snu, drżeniem rąk, suchymi i czerwonymi oczami oraz obrzękiem twarzy.

● T3 - wolna trójjodotyronina. Uważany jest za najbardziej aktywny biologicznie hormon tarczycy. Trójjodotyronina reguluje tempo zużycia tlenu przez tkanki, pobudza syntezę białek, glukoneogenezę i glikogenolizę (co prowadzi do wzrostu stężenia glukozy we krwi), lipolizę, motorykę jelit, nasila katabolizm i wydalanie cholesterolu w żółci, sprzyja syntezie witaminy A i jelitowemu wchłanianiu witaminy B12, wzrostowi kości oraz produkcji hormonów płciowych. Dzieci potrzebują tego hormonu do wzrostu i rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Pomiar stężenia wolnej trójjodotyroniny jest wskazany, gdy stężenie całkowitej T3 zmienia się w wyniku zmian stężenia białek wiążących tarczycę.

● Przeciwciała przeciwko tyreoperoksydazie (APO) - powstają, gdy układ odpornościowy człowieka błędnie rozpoznaje tkankę tarczycy jako obcą substancję biologiczną, co może prowadzić do zapalenia tarczycy, uszkodzenia tkanki gruczołu i różnych zaburzeń jej funkcji.

● Przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (ATG). Z nieznanych przyczyn tyreoglobulina może stać się autoantygenem, a w odpowiedzi organizm wytwarza przeciwciała przeciwko niej, co powoduje zapalenie tarczycy. ATG mogą blokować tyroglobulinę, zaburzając prawidłową syntezę hormonów tarczycy i powodując niedoczynność, lub odwrotnie - nadmiernie stymulować gruczoł, powodując nadczynność tarczycy.

● Przeciwciała przeciwko receptorom hormonu tyreotropowego (anty-TSH) są heterogenną grupą autoprzeciwciał, które oddziałują z receptorami hormonu tyreotropowego (TSH) w tarczycy. W zależności od rodzaju wpływu na czynność tarczycy, anty-TSH dzielą się na przeciwciała stymulujące i blokujące. Stymulujące przeciwciała anty-TSH wielokrotnie zwiększają czynność tarczycy, co prowadzi do wola rozproszonego i nadczynności tarczycy. Blokujące przeciwciała anty-TSH zakłócają działanie TSH i prowadzą do zaniku i niedoczynności tarczycy.

Kiedy to badanie jest zalecane?

● w celu rozpoznania niedoczynności lub nadczynności tarczycy

● do diagnostyki zaburzeń autoimmunologicznych związanych z gruczołem tarczowym

● może pomóc w diagnozie zaburzeń i dysfunkcji tarczycy

● do oceny wola, czyli powiększenia tarczycy

● badania przesiewowe w kierunku niedoczynności tarczycy u noworodków i dzieci

● stosowany do monitorowania leczenia nadczynności tarczycy oraz do oceny pacjentów otrzymujących terapię L-tyroksyną.