Witamina B-12 (cyjanokobalamina)
O badaniu
Witamina B12 jest rozpuszczalną w wodzie witaminą, która odgrywa niezwykle ważną rolę w procesie powstawania czerwonych krwinek, metabolizmie komórkowym, funkcjonowaniu układu nerwowego.
Jeśli niedobór witaminy B12 pozostaje nieleczony, może prowadzić do niedokrwistości, zmęczenia, osłabienia mięśni, problemów jelitowych i żołądkowych, uszkodzenia nerwów oraz zmian nastroju i zaburzeń funkcji poznawczych.
Witamina B12 nie może być wytwarzana w organizmie i dlatego musi zostać pozyskana z pożywienia. Jej źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego (mięso, nerki, wątroba, ryby). W niewielkich ilości zawarta jest w jajach, serach i mleku. Jej zapasy powstają w wątrobie, rezerwa wątrobowa zwykle wystarcza na 3-4 lata. Dobowa utrata z moczem i kałem odpowiada dziennemu zapotrzebowaniu.
Wchłanianie witaminy B12 odbywa się głównie jako proces aktywny poprzez połączenie z czynnikiem wewnętrznym produkowanym przez komórki okładzinowe żołądka. Dalej trafia do jelita cienkiego, gdzie w jelicie krętym przedostaje się do krwioobiegu.
Witamina B12 występuje w postaci suplementu diety do podawania doustnego w formie do wstrzykiwań, a także aerozolu do nosa. Po podaniu doustnym wchłania się ok 1% dawki, znacznie lepiej przyswajalna jest w wyniku iniekcji głęboko domięśniowych.
Cel badania
W warunkach narażenia na niedobór witaminy B12: u osób starszych, z chorobami przewodu pokarmowego, zaburzeniami wchłaniania, u wegan i wegetarian, kobiet w ciąży i karmiących piersią. Lekarz może zlecić badanie poziomu witaminy B12 w surowicy, jeśli rutynowe profilaktyczne badania krwi wykażą niedokrwistość.
Wskaźnik ten jest powiązany z wieloma chorobami z różnych dziedzin medycyny, dlatego można go badać w ramach wieloetapowego procesu diagnostycznego w neurologii, hematologii, gastroenterologii.
Zaleca się badanie witaminy B12 jednocześnie z kwasem foliowym, ponieważ brak obydwu tych witamin może powodować rozwój niedokrwistości megaloblastycznej.
By zróżnicować niedobór witaminy B12 związany z zaburzeniami wchłaniania (wywołanymi np. brakiem czynnika IF w żołądku) z jej niedoborami dietetycznymi, można wykonać test Schillinga, oceniający przyswajanie witaminy z przewodu pokarmowego na podstawie jej wydalania z moczem.
