Żelazo (Fe)
O badaniu
Żelazo jest pierwiastkiem niezbędnym do syntezy hemoglobiny, która wiąże 70% żelaza organizmu oraz mioglobiny. Bardzo małe jego ilości są również zawarte w niektórych enzymach komórkowych. Niezwiązane żelazo jest przechowywane w ciele w postaci ferrytyny i hemosyderyny (białka magazynujące żelazo w komórkach). We krwi wiąże się z transferyną (białkiem transportującym żelazo).
Wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego ściśle zależy od jego stężenia w pokarmach i zwykle nie przekracza 2mg na dobę. Łatwiej przyswaja się z pokarmów pochodzenia zwierzęcego. U osób zdrowych wchłanianie żelaza równoważy jego utratę z kałem, moczem, żółcią, złuszczonym nabłonkiem jelitowym, skórą, potem i krwią menstruacyjną.
Całkowite stężenie żelaza w surowicy wykazuje dużą zmienność dobową- rano stężenie jest o ok. 20% wyższe niż wieczorem.
U kobiet wartości żelaza są zwykle niższe niż u mężczyzn i zależą od fazy cyklu miesięcznego. U obu płci poziom żelaza obniża się wraz z wiekiem
Cel badania
Badanie jest przydatne w niektórych z niżej wymienionych przypadków:
- w różnych typach niedokrwistości (anemia) z niedoboru żelaza;
- diagnoza przeciążenia żelazem, hemochromatozy;
- zatrucie żelazem.
W każdej sytuacji gdy obserwowane są charakterystyczne objawy niedoboru żelaza:
- szybka męczliwość;
- bladość;
- przyspieszone bicie serca;
- łamliwe, suche włosy i paznokcie;
- senność;
- czernienie oczu;
- mrowienie kończyn;
- zimne kończyny.